Ինչու չի կարելի օգտագործել արևածաղկի ձեթը տապակելու համար
Այսօր խոհարարության մեջ օգտագործվում են յուղերի լայն տեսականի՝ գետնանուշ, մանանեխ, եգիպտացորեն, ձիթապտղի, արևածաղիկ: Ռուսաստանում ամենատարածվածն, իհարկե, արևածաղիկն է։ Ըստ ռուս դիետոլոգների՝ այն օգտագործում է բնակչության մինչև 70 տոկոսը։ Ավելին, եթե 20-30 տարի առաջ
Սրտաբան Ասիմ Մալհոտրան, հիմնվելով վերջին գիտական հետազոտությունների վրա, խոստովանում է, որ կարագի և յուղայնությամբ կաթի վտանգավորության համատարած քարոզչությունն անհիմն է դարձել։ Պարզապես այս մթերքները լավ կանխարգելում են սրտի հիվանդությունները և 2-րդ տիպի շաքարախտը, սակայն այսպես կոչված «առողջ» բուսական յուղերը, ընդհակառակը, սպանում են աշխարհի բնակչությանը։
Մարտին Գրուտվելդը և նրա թիմը հետազոտության ընթացքում երկու նոր թունավոր բաղադրիչ են հայտնաբերել օգտագործված արևածաղկի ձեթում: Դրանք կարող են հանգեցնել մարմնի գիրության, սրտանոթային համակարգի հիվանդությունների, 2-րդ տիպի շաքարախտի, ուռուցքների։
Գիտնականների միջազգային թիմը՝ Գրանադայի համալսարանի մասնագետների գլխավորությամբ, փորձ է անցկացրել առնետների վրա, որի նպատակն էր պարզել, թե ինչպես է բուսական յուղերի և ձկան յուղի օգտագործումը ազդում փորձարկողների լյարդի վրա։ Պարզվել է, որ արևածաղկի ձեթը և ձկան յուղը ոչնչացնում են լյարդի բջիջները՝ միաժամանակ օքսիդացնելով այն։
Ֆիզիոլոգիայի պրոֆեսոր Խոսե Լուիս Մորալեսը ասում է, որ ուսումնասիրությունները բացարձակապես ապացուցել են, որ սպառված բուսական յուղերի և ձկան յուղի ճարպերը տարիքի հետ կուտակվում են լյարդում: Բայց եթե ձիթապտղի յուղ օգտագործելիս լյարդը բնական ճանապարհով ծերանում է, ապա արևածաղկի ձեթը և ձկան յուղը մեծացնում են նրա զգայունությունը տարբեր հիվանդությունների նկատմամբ։
Փորձագետների մեկ այլ խումբ հայտնաբերել է բենզոպիրեն՝ քաղցկեղ առաջացնող ամենաուժեղ քաղցկեղածինը, հատկապես բուսական յուղի մեջ: Հետազոտողները պարզել են, որ այս նյութը սերմերից անցնում է ձեթի մեջ, որի մեջ այն կուտակվում է ճանապարհների երկայնքով աճող արևածաղկի հասունացման ժամանակ և այն ժամանակահատվածում, երբ բերքը բեռնաթափվում է ամբարներում անմիջապես ասֆալտի վրա: Եթե շոգ եղանակին ասֆալտը տաքանում է մինչև 30 աստիճան, այն սկսում է բենզոպիրեն արտազատել, որը ներծծվում է սերմերի մեջ։ Գիտնականների միջազգային խմբի մասնագետները զգուշացնում են՝ եթե նման սերմերը պահվեն մեկ տարի, բենզոպիրենի կոնցենտրացիան այնքան է ավելանում, որ ոչ մի զտում և հոտազերծում չի օգնի։ Իսկ տաք տապակը միայն ակտիվացնում է նման յուղի մեջ պարունակվող բոլոր վնասակար նյութերը։