Հորմոնալ խանգարումների առաջացման պատճառները, տեսակները, ախտանշաններն ու կանխարգելման միջոցները: Գրում է med.tert.am-ը


Ներկայում կանանց մոտ առաջացող առողջական խնդիրների հիմնական պատճառներից մեկը հորմոնալ դիսբալանսն է, սակայն այս խանգարումն ունի ախտանշաններ, որոնք կօգնեն ժամանակին հայտնաբերել այն ու միջոցներ ձեռնարկել:
Հորմոնալ խանգարումների տեսակները
Վահանաձև գեղձի մեծացում. սա մետաբոլիկ հիվանդություն, որի դեպքում վահանաձև գեղձը չափազանց շատ հորմոն է արտադրում, ինչը կարող է լուրջ խնդիրներ առաջացնել: Որպես կանոն՝ այս դեպքում հիվանդի քաշը նվազում է:
Հիպոթիրեոզ. հիպոթիրեոզի դեպքում վահանաձև գեղձը բավարար քանակությամբ հորմոն չի արտադրում, ինչը հանգեցնում է քաշի ավելացման, իսկ երբեմն էլ՝ խպիպի (зоб) առաջացման:
Էստրոգենի դիսբալանս. երբեմն կանայք տառապում են էստրոգենի մակարդակի բարձրացումից կամ դիսբալանսից, ինչը կարող է դառնալ արգանդի մկանուռուցքի (միոմա) և կրծքի կիստաների առաջացման պատճառ:
Կորտիզոլի՝ սթրեսի հորմոնի մակարդակի բարձրացում. առօրյա հոգսերը, անհանգստությունն ու նյարդայինությունը հանգեցնում են օրգանիզմում կորտիզոլի մակարդակի բարձրացման, ինչը կարող է հորմոնալ լուրջ հիվանդություններ առաջացնել:
Հորմոնալ խանգարումների առաջացման պատճառները
Ուսումնասիրությունները ցույց են տվել, որ առավել հաճախ հորմոնալ խանգարումները պայմանավորված են լինում սթրեսով: Նման դիսբալանսի առաջացման հիմնական գործոններն են լարված կենսակերպը, անառողջ սննդակարգն ու քնի պակասը:
Կանանց մոտ էստրոգենի ու պրոգեստերոնի դիսբալանսի հիմնական պատճառներից մեկն անկանոն ձվազատումն է:
Բացի այդ, հորմոնալ խանգարումը կարող է պայմանավորված լինել նաև դեղորայքի ընդունումով: Հատկապես շատ է ի հայտ գալիս նման խանգարում դաշտանային ցիկլի կարգավորման կամ անպտղության բուժման համար նախատեսված դեղորայք ընդունելու դեպքում: Շատերի մոտ հորմոնալ խանգարումներ են առաջանում նաև հակաբեղմնավորիչ դեղամիջոցների ընդունման ժամանակ:
Հարկ է նաև նշել, որ հորմոնալ խանգարումները շատ հաճախ պայմանավորված են լինում դիետաներով ու ֆիզիկական գերծանրաբեռնվածությամբ:
Հորմոնալ խանագրումների անխտանշանները
Հորմոնալ խանգարման առաջին ախտանշաններից մեկն է քաշի կտրուկ ու անկանոն ավելացումը: Բացի այդ, նման խանգարումները կարող են ուղեկցվել դաշտանային ցիկլի խանգարումներով, ֆիբրոզ-կիստոզ մաստոպաթիայով, ֆիբրոմայով, էնդոմետրիոզով, լիբիդոյի նվազմամբ, միզուղիների վարակներով ու կտրուկ մազաթափությամբ: Որոշ դեպքերում կարող են առաջանալ գոտկատեղի ցավեր, բորբոքումներ որովայնային խոռոչում, ցավոտ զգացողություններ ու արյան թանձր մակարդուկներ դաշտանի ժամանակ, ինչպես նաև որովայնի ստորին հատվածի կամ ձվարանների ցավեր:
Հորմոնալ խանգարման ամենատարածված ու վտանգավոր ախտանշաններից մեկն անպտղությունն է: Բացի այդ, նման դիսբալանսը կարող է դրսևորվել նաև դեմքի մազակալմամբ, անհանգստությամբ, դեպրեսիաներով, գլխացավերով ու անհանգստությամբ: Չնայած, որ այս ախտանշանները շատ տարածված են, շատերը դրանք չեն վերագրում հորմոնալ խանգարումներին: Հորմոնալ դիսբալանսը կարող է պայամնաավորված լինել ձվարանների պոլիկիստոզային համախտանիշով կամ անգամ տրամադրության կտրուկ փոփոխությամբ:
Ինչպես խուսափել հորմոնալ խանգարումներից
Հորմոնալ դիսբալանսը կարող է բազմաթիվ լուրջ խանգարումների պատճառ դառնալ, ուստի հարկավոր է անել ամեն բան՝ նման խնդիրներից խուսափելու համար.
· Հարկավոր է օգտագործել հակաօքսիդանտներով հարուստ մթերք (նարնջի հյութ, կիտրոնի հյութ և այլն),
· Հարկավոր է օգտագործել A, B (մասնավորապես՝ ֆոլաթթու) և D վիտամիններով հարուստ մթերք,
· Հարկավոր է հարստացնել սննդակարգը կալցիում, մագնեզիում, քրոմ, սելեն, ցինկ, յոդ ու օմեգա-3 ճարպաթթուներ պարունակող սննդամթեքով:
· Շատ օգտակար է նաև կտավատի յուղը,
Բացի այդ, նման խնդիրներից խուսափելու համար հարկավոր է վարել առողջ կենսակերպ, մարզվել, խուսափել սթրեսից, հնարավորինս քիչ ժամանակ անցկացնել հեռուստացույցի ու համակարգչի առջև և հաճախ զբոսնել մաքուր օդին:
Աղբյուրը ՝ http://med.tert.am/am/news/2018/01/18/hormon/47445
