Եթե գործատուն չի գրանցել Ձեզ որպես աշխատող, ապա…

Օրենքի պահանջն է, որ բոլոր գործատուները՝ անկախ պետական և մասնավոր սեկտորում գործելուց,  իրենց ենթակայությամբ գործառույթներ իրականացնող ցանկացած աշխատակցին գրանցեն՝ օրենքով սահմանված կարգով կամ գոնե վերջինիս հետ փոխադարձ համաձայնության պայմաններում կնքեն թեկուզ ժամանակավոր պայմանագիր: Այստեղ կողմերը ամրագրում են գործատուի հստակ նշված պահանջներն ու կատարողի պարտավորությունները, ինչպես նաև կողմերի իրավունքները: Նշենք, որ աշխատողին աշխատանքի ընդունելու դեպքում կազմվող անհատական իրավական ակտը կամ գրավոր քաղաքացիաիրավական պայմանագիրը պետք է կազմել օրենքի տառին համապատասխան:  

[]Օրինական գրանցումից հետո, եթե աշխատողը նախապես ՝ սահմանված ժամկետներում չի գրել համապատասխան դիմում, որով կհրաժարվեր կուտակային կենսաթոշակային բաղադրիչը փոխանցլեւ մասին,  այդ դեպքում գործատուն պարտավորվում է աշխատավարձի 5 %-ի չափով փոխանցում կատարել աշխատակցի կողմից ընտրված կուտակային կենսաթոշակային ֆոնդին:  

Բացի այդ ցանկացած գրանցված աշխատակցի աշխատավարձից պահվում է նաև եկամտահարկ.  թե ինչպես է հաշվարկվում պահվող եկամտահարկը կծանոթացնենք Dialogue.am կայքի հաջորդ հրապարակմամբ:

Իդեպ, այս վճարումները կատարվում են ոչ թե գործատուի, այլ աշխատողի հաշվին: Եվ քանի որ նման պահումները անմիջականորեն աշխատողի աշխատավարձից են գանձվում, դրա համար շատերը ձգտում են չգրանցվել՝ հուսալով տանալ ավելի բարձր աշխատավարձ:

(Պարադիր վճարները կազմում են աշխատավարձի հիմնականում 24 %-ը, որոշ դեպքեորում՝ մինչև 31 տոկոս%):

Մինչդեռ պետք է հիասթափեցնենք և աշխատակիցներին, և գործատուներին ու նշենք, որ ստվերային աշխատակիցներ ունենալն առաջացնում է իրավական հետևանաքներ:

[] Առաջարկում ենք իրազեկվել, թե ինչ տույժեր են նախատեսված այն դեպքում, երբ ունեք չգրանցված աշխատողներ:

Եվ այսպես, միայն վերջին վիճակագրությունից պարզ է դառնում, որ 2016-ի ընթացքում Կառավարությանն առընթեր պետեկամուտների կոմիտեն (ՊԵԿ) իրականացրել է  96 ստուգում, որի արդյունքում արձանագրել է 66 մլն դրամից ավելի լրացուցիչ հարկային պարտավորություն: Ամենաուշագրավն այն է, որ  արձանագրված գումարի զգալի մասը կազմվել է   չգրանցված վարձու աշխատողների հայտնաբերման արդյունքում: Միայն 2016-ի ընթացքում հայտնաբերվել է 136 չգրանցված վարձու աշխատողների դեպքեր:

Կառավարությանն առընթեր ՊԵԿ-ի փաստագրած յուրաքանչյուր չգրանցված աշխատողի դեպքում գործատուն պարտավորվում է վճարել տույժ ու տուգանքներ: Պատկերացում կազմելու համար, թե ինչպես է չգրանցված աշխատակիցների տույժերի հաշվին մեկ տարվա ընթացքում գոյացել 66 մլն-ի զգալի մասը, առաջարկում ենք ծանոթանալ ստերև ներկայացված աղյուսակին:

Ի դեպ, նշենք նաև, որ գրանցված աշխատակից ձևակերպվելուց հետո եկամտահարկի և կենսաթոշակի կուտակային բաղադրիչի գանձումից հետո աշխատավարձը չպետք է նվազի սահմանված նվազագույն աշխատավարձից: Հետևաբար որպես աշխատող գրանցվելուց հետո նվազագույն «կեղտոտ աշխատավարձը» պետք է լինի առնվազն 76.600 դրամ, որի հարկումից հետո կմնա՝ սահմնաված նվազագույնը՝ 55 հազար դրամ:

Նյութի աղբյուրը ՝ http://www.dialogue.am/ete-gorcatun-chi-grancel-dzez-vorpes-ashxatox-apa/